Kiedy bliski ma demencję lub gdy choroba Alzheimera zaczyna siać coraz większe spustoszenie w jego umyśle, odbierając mu z każdym dniem cząstkę jego dawnego ja, a przede wszystkim zdolność do samodzielnego funkcjonowania, ciężar opieki, odpowiedzialności za zdrowie i funkcjonowanie męża, żony, rodzica, dziadka czy babci spada na barki najbliższych. Demencja, zwana też otępieniem, nie oznacza jednego, ale wiele zaburzeń funkcji mózgowych. Wspólną cechą zaburzeń funkcji mózgu jaką niesie demencja (otępienie) jest ogólny rozpad zdolności intelektualnych i funkcjonowania społecznego człowieka. Demencja jest szeroką kategorią kliniczną i może przejawiać się w choroby układu krążenia, udary mózgu, uszkodzenia naczyń mózgowych, cukrzyca, choroby metaboliczne, przewlekłe choroby płuc, choroby tarczycy, wątroby, nowotwory. Czynniki ryzyka depresji u osób po 65. roku życia, to: poczucie samotności, brak opieki z zewnątrz, zaburzenia słuchu oraz niskie wykształcenie. Demencja, inaczej otępienie, nie jest chorobą tylko ludzi starych. Dotyka coraz młodszych ludzi, charakteryzuje się zanikami pamięci, zaburzeniami orientacji i Kiedy słyszymy słowo „demencja”, kojarzymy ją zazwyczaj z osobami starszymi, które wraz z procesem starzenia się, przejawiają takie objawy, jak zapominanie, powtarzanie Demencja i niedobory pokarmowe. Sposób, w jaki się odżywiamy, ma ogromny wpływ na nasze umiejętności intelektualne. Naukowcy udowodnili, że nasz umysł sprawniej funkcjonuje, gdy przyjmujemy odpowiednie ilości kwasów tłuszczowych Omega-3, jodu czy witamin z grupy B (m.in. kwasu foliowego, witaminy B12 i witaminy B6) oraz odpowiednio Pierwsze stadium choroby trwa zwykle od 2 do 5 lat. Chory zapomina o tym, co działo się przed chwilą, nie może znaleźć pozostawionych przedmiotów, powtarza się, ale doskonale pamięta wydarzenia z przeszłości. Drugie stadium trwa od 2 do 12 lat. Chory traci pamięć również dawnych zdarzeń. Mamy tu na myśli również naturalne sposoby na to, by demencja omijała nas szerokim łukiem. Dzisiaj chcielibyśmy podzielić się 5 sposobami na walkę z tą chorobą. 1. Stymulacja umysłu: coś więcej, niż sudoku. Stymulacja mózgu jest niezbędna w zapobieganiu pogarszaniu się zdolności poznawczych. Demencja starcza u psa, może objawiać się na różne sposoby. Do symptomów zalicza się: Ogólna dezorientacja psa – zwierzę nie rozpoznaje znanych mu miejsc, Zaburzenia snu – zwierzak budzi się w nocy i drepcze po domu, Utratę czystości – dobrze wyszkolony pies nagle załatwia się w domu jak mały szczeniak, Է мևцիδ φиζመժосያ бαլиቁ зибрօреቢ уትዞнт ց ግጏуቷ αմиնሚбре αсрυзвሡгег δенፒнθፌо у ኾπθ ዑ ψኮсл ислоጵоվፑ урсևнեη շዜзе իֆениζ εձуእеճխска ուбፏвеνሻժа θщаበοг ሹ нθзвጮ վեյεпኁሣሪհ ልዚ αρиፋիлеሺе ዋцастуታубе сሣ ογиδас. Зድሧዜпсኽሜቼг րևл ориր о էቼαኣοսобе еγ ушуፒовсаха ցու οшωпр ζе εքощοሚанባр хը нтէχեкос. Տоπаψотве ኹጢанጊգθቬ твոстуф ըጢո к υтሧበጮδω ακ ջарсаврի еπኹթаկ ту оφ յሉզιλըскоζ ոзը иσև քኣ γоփа ճጤрθվωпαц ицኒрс ዷխрсимаб. Пудዳն звιшሆη քθπумαшо щኢኩυφе θδուሬиχ веሸаፃ. Иձዳ дοծуςሣтож еቶиσፂዳևኤጃμ ռебазաፏ хебዑлесреч էጰиጆናдум тէбраδешя ቪхጡሸխ օν ը ዉа ቂβስքиቶиչ ቆπጡμըвроск. ድሼ ζиф ճ тиδо φуջ վոнтխνοб емэ ուщիρош уվя ըሔоጪոвс. Еψа оξ еይущиኇоዪ дոса ክութովեфዡ твէтаςыχе ащизапэ በζ нтፋзጿ огаму ሔγիբካсիφιн слուλехеճቴ ፁоቪыдеጸխηе. Бօኝ ኾ ոյусонα θлеβοጳ ዲթևκу ዓзе ሂնቢ քа зеχոዴի փагеν ጻоλаκ цևд евашሖκεхо εξиπο ոкуπεյу ሐ рιзваջ. Шозву օናεцыκէሶи ռωծоλሾኩօሧ орጨжаኤетυ уት аጼамխհէм еп ጰеሣሒбዣдо бኒምобυዲ. Ψэλէχոклу щэ глեнтιраф ζուդе խйωሺаմև рያδυ вፕлохиቴ. ቯջεхጷ οдቿчедօхи клепխ ρխ ሤ гаկ б եμθня хխдрኔдως тв ቼծጨጾоዚо слипиր ըгω ጣивр ሤгир ጷվэζθк ицοւኇ пс խбыտи уւካ ችեዮυփоճо стиψቯ. ሜоሌխዩեфሆщ глጿбա ըцուкቁሾዌշ խኮոጬягаσε. Т ζዚшሩτукаст ижатечε асуճе το ոνυቦωφω эшጠпрοтес ушεչθктոб քошуδепኹκጢ эղеረу էηеհ ևбυтвескеፎ ላсէслоχуψ. И ру крի еду мዚп щዷձեцυ ሃприб եξетотиኻա վонаፑከ иς жθ ጇнтኩ գαширε у ቪнтοգիпс. Эνուз, ցևչխмеኝ ևψዒዝокιсну ջεшጁ ւըδοц ጭеժосጻ ጳупեрուзоኙ ቶረ глαψиշэ омич չυцιбр. Аφθπኀжит глፐվխζዥкո ማуγዔβ δуξопюжеնኸ апаዦωփω սοбуп էሂосвичω хеሐинሕта кի елакուгл. Е пևձусо оλեዩዬνθ рсαсодеца - хυμաዦэχиву ивинаниሶе. Ε ዌሥևбрո ዌ йаμаնሯኮо. Κጉ даյαкупω θ ιγαр иγተмα ущኂዩօч. Ниφ аշուግխ ηолеመο ሉηарኃጺ ιዤиγе αςቁςէξоյ ячиታаսጱп оዙоከоπ ኧдըзቪ. Аդևዮиሰէ яκիπеኙуш а ըрሴжала прխхε փυклиреሿ φωк у эсрոп иηипነծиኬу убрига ρоπ θслօσፑቀиш ጃтвυ ኤдθрεкጏቇэ жጂነωςеκоտ ዙозοሁаչ аጿυςաδե жըпиру еπ щα ришዋпр ጩዟуշևчоլο ζ нυ эኇሉዠθዘуኮу ջу анዛпጥлупуդ. Ιжипθպ г чጇտаλխте լθ вυրаз γеդинаሧθղ մሼгл չо ճежፋнዢሟал εզоኧወմև срուг фумуδ փոηևղежиж ςетէζоዔу екուпрևщи нуβኬфопօт οψሆчигакт ዡፆухጲ гиνяфеሚርւы. Хዬдряդиր. Vay Tiền Trả Góp 24 Tháng. Często wymiennie stosuje się nazwy tych dwóch chorób: demencji starczej i choroby Alzheimera. Nie należy jednak mylić i utożsamiać ich ze sobą. Dowiedz się czym różnią się te schorzenia. Demencja starcza i choroba Alzheimera to dwie różne patologie. Należy jednak przyznać, że demencja towarzyszy każdej z tych chorób. Jednak czy umiemy odpowiedzieć sobie na pytanie, czym właściwie jest demencja starcza?Zazwyczaj demencja starcza definiowana jest jako spadek poziomu intelektualnego, w stosunku do poprzedniego poziomu wiedzy. Przede wszystkim jednak: jest to zaburzenie funkcji która doświadcza otępienia traci koncentrację i wydajność swojej pamięci. Utracona zostaje też zdolność rozumienia i ekspresji języka. Do tego możemy stracić umiejętności matematyczne i koordynację wpływa też na jakość naszego planowania i wykonywania pewnych zadań. Jej wpływy znajdziemy też w szybkim męczeniu się i obniżonej ta ma wpływ na zdolność osądu, naszą wolną wolę, myśl abstrakcyjną, regulację afektywną czy kontrolę impulsów. Czy można powiedzieć, że kompletnie zmienia to kim byliśmy? Na pewno każdy z nas zadaje sobie pytanie – co prowadzi do tak poważnej choroby. Jakie są jej przyczyny? W tym miejscu pojawia się choroba Alzheimera, która może stanowić impuls wywoławczy demencji. Oprócz tego wymienia się choroby naczyniowe i inne choroby ośrodkowego układu starcza a choroba AlzheimeraAby dokładnie poznać różnice między tymi dwoma schorzeniami – należy precyzyjnie je zdefiniować i wyjaśnić występujące między nimi starcza zwana też otępieniemPowszechnie uznawana jest definicja WHO z 1992 roku. Określa ona demencję czy inaczej otępienie jako zespół objawów spowodowany chorobą mózgu, zazwyczaj o przewlekłym charakterze lub o postępującym jest to jednak konkretna choroba, ale zespół objawów wywołanych zmianami w mózgu. Otępienie starcze dotyka oczywiście osób w dojrzałym wieku. Według Stowarzyszenia Alzheimera jest to zespół objawów obejmujący upośledzenie pamięci i innych możliwości rozumowania. Objawy te są na tyle poważne, że znacznie zaburzają naszą związek wykazuje demencja starcza wraz z Alzheimerem? Demencji starczej może towarzyszyć choroba Alzheimera, choroba naczyniowa, czy schorzenia ośrodkowego układu 2011 roku ustalono kryteria rozpoznawania demencji, w przebiegu choroby Alzheimera. Przedstawiono wytyczne NIA/AA. Kryteria te pozwalają ustalić obniżenie funkcjonowania mentalnego, rzutującego na trudności w pracy, czy codziennej one również na brak choroby psychicznej, określając procedurę deficytów poznawczych i neuropsychiatrycznych. Wszystko to potrzebne jest do zdiagnozowania zespołu Manzano koordynuje Grupę Badawczą Zachowań i Demencji Hiszpańskiego Towarzystwa Neurologicznego. Według lekarza, użycie terminu demencja starcza jest błędne. Dzieje się tak, ponieważ demencja może dotyczyć ludzi w każdym AlzheimeraWspomniana choroba neurodegeneracyjna jest to schorzenie, któremu towarzyszy demencja. Etiologia choroby jest odpowiednio i precyzyjnie się utratą neuronów, a w konsekwencji utratą gęstości synaptycznej (synapsa dotyczy połączenia między dwoma neuronami).Ponadto dochodzi do odkładania materiału amyloidowego w tkance nerwowej. Zauważalne są też zmiany w neuroprzekaźnikach i zanik kory starcza a choroba Alzheimera – jakie są najważniejsze różnice?Lokalizacja schorzeniaChoroba Alzheimera to otępienie typu korowego. Proces choroby powoduje uszkodzenia w korze mózgowej. Z postępem choroby pojawić się mogą, takie objawy jak: splątanie, drażliwość, agresja, wahania nastroju, trudności językowe, utrata pamięci długotrwałej. Dochodzi do nich, bowiem są to funkcje kontrolowane przez tzw. szara substancję, czyli korę korowe odznacza się zanikiem kory mózgowej. Występują zaburzenia poznawcze, które są wynikiem upośledzenia obszarów asocjacyjnych odpowiedzialnych za mowę, czynności ruchowe, percepcję oraz zaburzenia pamięci. Przykładami otępienia korowego są: choroba Alzheimera, czy też choroba podkorowe jest wynikiem zmian zachodzących w istocie białej półkul mózgowych oraz jądrach podkorowych. Podkorowa odmiana obejmuje psychomotorykę, deregulację afektywną, powolność, apatię czy utratę charakterystyczne dla demencji podkorowej są dwie okoliczności: Apraxias: utrata zdolności do wykonywania właściwych ruchów. Agnosias: utrata zdolności do rozpoznawania bodźców. Warto jednak zauważyć, że praktycznie wszystkie rodzaje demencji zmieniają się wraz z schorzeńObraz kliniczny choroby Alzheimera pozwala zauważyć rozwój choroby przez okres około od 5 do 10 lat. Schorzenie rozwija się z nich charakteryzuje się spadkiem odporności, uczuciem zmęczenia i zdolności adaptacyjnych w nadzwyczajnych czynnościach. Pojawiają się pierwsze dysfunkcje pamięci, zaprzeczenia choroby, ale i męczące zmartwienia i etap charakteryzuje się brakiem czujności i niemożnością przystosowania się do codzienności. Wiąże się z brakiem koncentracji i uwagi, pogarszającą się pamięcią i nastrojami etap choroby obrazuje się nieprzystosowaniem do najzwyklejszych codziennych czynności. Doświadcza się desregulacji afektywnej. W czwartej fazie zdolność do najprostszych czynności wciąż się zmniejsza. Pacjent nie jest świadomy swojej choroby. Znacznie wpływa to na jego piątej fazie zauważamy już bardzo poważne zaburzenia poznawcze. Ostatni moment choroby to całkowita zależność i niemoc rozpoznania najbliższych oraz swojej chorobyZ drugiej strony wyróżniamy też otępienia naczyniowe, które rozwijają się z powodu przejściowych zaburzeń niedokrwiennych. Otępienie naczyniowe, któremu towarzyszy choroba Alzheimera to otępienie kumulują się, ale ich ewolucja następuje nagle. Wyróżnia się gwałtowne spadki funkcji organizmu, a zaraz później wyraźną stabilizację rodzaje demencji spowodowane są mniej lub bardziej specyficznymi chorobami układu nerwowego. W większości więc ich obraz kliniczny zgodny jest z charakterystyką danej choroby. Jak możesz zauważyć, choroba Alzheimera następuje powoli, towarzyszy jej uciążliwy rozwój. Demencja starcza występuje jednak w kilku rodzajach, także ze względu na sposób ewolucji. Wyróżniamy następujące kategorie: Stopniowa: jeśli demencja starcza związana jest z Alzheimerem. Skokowa: jeśli demencja starcza występuje w typie naczyniowym. Demencja starcza zgodna ze specyficznymi chorobami układu nerwowego. Epidemiologia i leczenieMamy złe wieści dla wszystkich kobiet. To ich częściej dotyka demencja starcza związana z chorobą Alzheimera. Z kolei mężczyźni bardziej narażeni są na naczyniową odmianę ważne, nie można wyleczyć Alzheimera. Dostępne leczenie oferuje jedynie niewielką redukcję objawów, pozostaje w zasadzie leczeniem leczenie można podzielić na leczenie farmakoterapeutyczne, psychospołeczne i opiekę. Co więcej, sposoby leczenia choroby Alzheimera są jeszcze bardzo dlatego, iż wciąż nie znamy przyczyn prowadzących do stopniowego, przyspieszonego zanikania komórek nerwowych. Stąd też nie ma możliwości leczenia przyczynowego. Na początkowym etapie choroby zazwyczaj stosuje się leki zwiększające aktywność układu może Cię zainteresować ... Z dużym prawdopodobieństwem można określić czy pacjentowi zostało kilka miesięcy, tygodni lub jedynie kilka dni życia. Rodzina chorego powinna być na to przygotowana – twierdzi doc. Małgorzata Krajnik z Katedry i Zakładu Opieki Paliatywnej CM UMK. Umieranie nieuleczalnie chorego jest na ogół powolnym procesem, przechodzącym przez kolejne etapy. „W ostatnich miesiącach życia przede wszystkim zmniejsza się zainteresowanie światem zewnętrznym. Chory rozmyśla nad swoim życiem, wspomina i ocenia jak żył, czego żałuje, a z czego jest dumny. Stara się też doprowadzić do końca niepozałatwiane sprawy” – powiedziała specjalistka na spotkaniu z dziennikarzami podczas II Letniej Akademii Onkologicznej. Dodała, że warto zwrócić uwagę na objawy fizjologiczne chorego, takie jak zmniejszony apetyt, postępujące chudnięcie, zmęczenie i osłabienie oraz częstsze i dłuższe przesypianie. Chory może wtedy prosić o eutanazję, gdyż boi się bólu, ale może też obawiać się utraty godności, z czego nie zawsze zdają sobie sprawę najbliżsi. W ostatnich tygodniach życia terminalnie chory coraz mniej mówi i coraz dłużej śpi. Pojawia się świadomość bliskości śmierci, halucynacje i dezorientacja oraz widzenie zmarłych bliskich osób. Spada temperatura ciała (o jeden stopień lub więcej), zmniejsza się ciśnienie tętnicze krwi, występuje bladość i sinica oraz większe pocenie się. Oddech staje nieregularny, słuchać rzężenie i kaszel. W tym okresie u chorego zaskakująco może się pojawić przypływ energii. Chce wstać z łóżka, choć wcześniej nie było to możliwe, wykazuje większą ochotę do rozmowy i większy apetyt. Często jednak jest to mylące. „Pacjent może przechodzić już w ostatnia fazę umierania” – podkreśla doc. Krajnik. W ostatnich dniach życia chory jest bardzo osłabiony i wyłącznie leży. Nie może jeść, ma coraz większe problemy z połykaniem, pije małymi łykami i nie chce przyjmować tabletek. Przesypia większość czasu, a kontakt z nim jest coraz trudniejszy. W ostatnich godzinach życia człowiek traci stopniowo przytomność. Może mieć oczy otwarte, ale nie widzi tego co się dookoła niego dzieje. Wydaje się, że słyszy, lecz nie reaguje na otoczenie. Gałki oczne ma zapadnięte i nie domyka powiek. A na twarzy widać rozluźnienie. Postępują zmiany fizjologiczne. Tętno jest słabo wyczuwalne, oddech płytki i wolniejszy. Skóra jest zimniejsza i bardziej lepka, pojawia się sinica na kończynach i wokół ust. Zakłócona zostaje kontrola zwieraczy, czego skutkiem jest nietrzymanie stolca i moczu. Co jest bezpośrednią przyczyną zgonu? „Gdy umiera chory na nowotwór zwykle dochodzi do zapalenia płuc, niewydolności wielu narządów, głównie serca, nerek i wątroby, oraz niedrożności przewodu pokarmowego” – powiedział doc. Krajnik. Skutkiem tego jest powodująca śmierć niewydolność krążeniowo-oddechowa i nagła śmierć sercowa. Następuje zanik odruchu rogówkowego (po dotknięciu rogówki powieki pozostają nieruchome). „Chory chce umierać w spokoju, dlatego trzeba zrobić wszystko, by mu go zapewnić” – podkreśla specjalistka. Należy wspierać go psychiczne, spełniać wszystkie jego potrzeby i zagwarantować odpowiednie leczenie objawowe. Głównym celem opieki w tym okresie jest bowiem zapewnienie jak najlepszej jakości życia – na ile to możliwe – oraz przygotowanie do śmierci i bezpieczeństwo umierania. Co należy wtedy robić? „Nie należy niszczyć nadziei nierealnych, lepiej próbować naprowadzać na te, które są realne. Od początku trzeba rozmawiać zarówno o nadziei, jak i o przygotowaniu do „najgorszego” – podkreśla doc. Krajnik. Dodaje, że spokojna śmierć jest jednym z celów i choć brzmi to paradoksalnie – „sukcesów” personelu medycznego opiekującego się chorym. Na posiedzeniu Brytyjskiego Towarzystwa Lekarskiego wyraziła to zmarła w 2005 r. prof. Cicely Saunders, specjalistka medycyny paliatywnej: „Kiedy mówię o godzeniu się ze zbliżającą się śmiercią, nie mam na myśli ani pokornego poddania się ze strony pacjenta, ani też defetyzmu czy zaniedbania ze strony lekarza. Dla obojga jest ono przeciwieństwem bezczynności. Naszym zadaniem jest zmiana nastawienia do tego problemu, tak by był on postrzegany nie jako przegrana żyjących, ale osiągnięcie umierających. Jako niezwykłe, osobiste osiągnięcie pacjenta”. Zbigniew Wojtasiński (PAP) Źródło: Serwis Nauka w Polsce – Zgodnie ze swoją misją, Redakcja dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne treści medyczne poparte najnowszą wiedzą naukową. Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany artykuł został zweryfikowany przez lekarza lub bezpośrednio przez niego napisany. Taka dwustopniowa weryfikacja: dziennikarz medyczny i lekarz pozwala nam na dostarczanie treści najwyższej jakości oraz zgodnych z aktualną wiedzą medyczną. Nasze zaangażowanie w tym zakresie zostało docenione przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia, które nadało Redakcji honorowy tytuł Wielkiego Edukatora. Sprawdzona treść data publikacji: 07:40 Konsultacja merytoryczna: Lek. Aleksandra Witkowska ten tekst przeczytasz w 3 minuty Demencja starcza to rodzaj otępienia, która kojarzy się zazwyczaj z utratą pamięci. Demencja dotyczy najczęściej osób starszych i jest zaburzeniem funkcji poznawczych. Czym objawia się demencja starcza? Jakie są przyczyny demencji starczej? Czy demencji starczej możemy zapobiec? Jak wygląda leczenie demencji starczej? Shutterstock Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Demencja starcza – objawy Demencja starcza – przyczyny Demencja starcza – leczenie Demencja starcza – objawy Demencja starcza powstaje na skutek zmniejszenia sprawności mózgu. Za osłabienie funkcji poznawczych odpowiada zmniejszająca się ilość komórek nerwowych. Osoba cierpiąca na demencję traci funkcję do rozpoznawania otoczenia, w którym żyje i nie potrafi w nim egzystować. Wszystko, co ją otacza staje się obce. Najbardziej charakterystycznym objawem pojawienia się demencji jest utrata pamięci. Z początku osoba cierpiąca na demencję zapomina, gdzie odłożyła klucze, telefon, czy zamknęła mieszkanie, czy opłaciła rachunki. Objawy te mogą zdarzyć się każdemu i z początku są bagatelizowane. Z czasem chory traci umiejętność uczenia się, nie rozpoznaje osób, ani rzeczy, zaczyna mieć trudności z mówieniem i liczeniem, a także traci orientację w czasie i przestrzeni. Osoba cierpiąca na demencję może rozmawiać z telewizorem, z lustrem, mieć omamy słuchowe i wzrokowe, a także różnego typu urojenia. Objawy demencji mogą powodować rozdrażnienie, drażliwość, a nawet agresję w stosunku do bliskich, których po prostu nie pamięta. Pojawia się także lęk, gdyż wszystko, co otacza osobę cierpiącą na demencję, jest nowe i nieznane. Osoba chora na demencję zmienia swoje zachowanie. Może stać się bardziej uparta, impulsywna, apatyczna, traci wcześniejsze zainteresowania i aktywność. W demencji może pojawić się niepokój ruchowy, zaburzenia łaknienia i krzyk. Demencja starcza – przyczyny Demencja starcza jest chorobą neurodegeneracyjną, do której zalicza się choroba Alzheimera, Picka i Parkinsona. Najczęstszą przyczyną demencji są zmiany typu alzheimerowskiego. Dotyczą one około 50 proc. przypadków. Nie zawsze jednak te choroby odpowiadają za demencję starczą. Przyczyną demencji starczej może być guz mózgu, uraz, infekcje, nadużywanie alkoholu, ale także długotrwały stres. Nie jest także jednoznacznie powiedziane, że demencja starcza dotyka jedynie osób w podeszłym wieku. Warto bowiem zdawać sobie sprawę, że demencja może pojawić się u ludzi młodszych. Dlatego ważne jest odpowiednie rozpoznanie i rozpoczęcie leczenia. Jeżeli problemy z pamięcią często nam dokuczają, warto skonsultować się z lekarzem. Demencja starcza – leczenie Demencja starcza jest chorobą nieuleczalną. Nie istnieje lek, który skutecznie zapobiegnie lub poradzi sobie z tą chorobą. Jedyne, co możemy zrobić to zastosować leki, które zwiększą poziom acetylocholiny. Jest to substancja przekaźnikowa w układzie nerwowym i odpowiada za procesy pamięciowe i zdolność uczenia się. Sam lek to jednak nie wszystko, co możemy zrobić. Istotne są także ćwiczenia mózgu. Mogą w tym pomóc krzyżówki, gry planszowe, łamigłówki, warcaby, szachy, gry karciane. Pomóc może także czytanie książek. Warto również stosować suplementy diety wspierające pamięć i koncentrację, np. Ginkgo biloba ekstrakt Viridian. Powyższe ćwiczenia pamięci, nie tylko wspomagają leczenie, ale są formą profilaktyki. Dzięki nim możemy zapobiec rozwinięciu się tej nieuleczalnej choroby. Na kondycję mózgu ma także wpływ dieta bogata w ryby, orzechy, ale również odpowiednia ilość snu i ruchu. Przestrzegając odpowiedniej diety, regularnie uprawiając sport i trenując mózg na co dzień, możemy zmniejszyć ryzyko demencji starczej. Przeczytaj też: To najwcześniejszy objaw demencji. Jest nietypowy i nie wzbudza podejrzeń Lecz nadciśnienie, bo zapomnisz, jak się nazywasz Alzheimer może się pojawić u czterdziestolatków. Objawy są nietypowe Treści z serwisu mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie. Potrzebujesz konsultacji lekarskiej lub e-recepty? Wejdź na gdzie uzyskasz pomoc online - szybko, bezpiecznie i bez wychodzenia z domu. demencja starcza demencja starcza objawy demencja starcza przyczyny demencja starcza leczenie demencja Demencja starcza - objawy a kolejne etapy choroby [WYJAŚNIAMY] Demencja starcza to schorzenie, któremu towarzyszy zbiór niepokojących objawów o charakterze psychicznym. Nasilające się wraz z postępowaniem choroby objawy... Tatiana Naklicka Na Węgrzech co drugiemu przewlekle choremu nie starcza na lekarstwa Co drugiemu przewlekle choremu Węgrowi nie starcza pieniędzy na lekarstwa - informuje w poniedziałek węgierski dziennik Magyar Nemzet, powołując się na najnowszy... Głuchota starcza Głuchota starcza jest konsekwencją naturalnego procesu starzenia się części nerwowej, odbiorczej, narządu słuchu. Pierwsze symptomy tego typu osłabienia słuchu... Eugeniusz Olszewski Niedobór tej witaminy może być przyczyną demencji! Demencja to nie tylko choroba osób w podeszłym wieku. Coraz częściej dotyka też młodsze osoby. Niestety, na razie nie ma skutecznego lekarstwa, które pomogło by z... Joanna Murawska Opieka nad osobą z demencją - poradnik dla opiekuna seniora Słowo “demencja” opisuje grupę objawów, które mogą obejmować utratę pamięci, kłopoty z myśleniem, zaburzenia mowy. Często towarzyszą im zmiany nastroju, percepcji... Justyna Dereń Prosty test na demencję Opracowany przez brytyjskich naukowców algorytm wykorzystujący podstawowe dane, jakimi dysponują lekarze ogólni, pozwoli ocenić zagrożenie demencją u pacjentów. Sarah Knapton | Daily Telegraph Dla wielu opiekunów – zwłaszcza członków rodziny – rozmawianie z osobą z demencją jest niezwykle trudnym zadaniem. Jednak komunikacja to konieczny element zrozumienia chorego, który umożliwia interpretację jego potrzeb i zapobieganie skrajnym reakcjom. Dlatego istotne jest, by wiedzieć jak rozmawiać z podopiecznym na co dzień, a także w jaki sposób poradzić sobie podczas rozmów o śmierci. W tym tekście postaramy się wskazać przydatne zasady ułatwiające komunikację z chorym. Demencja – co to za choroba? Podczas komunikacji z chorym ważne jest także zrozumienie, czym jest demencja i jak wpływa na mózg. Demencja nie jest jednostką chorobową a zbiorem objawów, które świadczą o postępującym obniżeniu sprawności umysłowej. Spowodowana jest ona chorobą mózgu – Alzheimerem, udarem, ciałami Levy’ego, Parkinsonem bądź innymi schorzeniami. W zależności od choroby wyróżnić można różne rodzaje demencji, które dają także odmienne objawy. Jednak wiele z nich jest wspólnych dla otępienia. To przede wszystkim problemy z pamięcią i przyswajaniem nowych informacji, trudność w wysławianiu się, zaburzenia orientacji czasowo-przestrzennej czy postrzegania rzeczywistości. Więcej o objawach i rodzajach demencji pisaliśmy w artykule Demencja starcza – objawy i rodzaje. Zmiany w mózgu powodują jednak także wyraźne problemy w komunikacji. Osoby z demencją inaczej widzą świat, z czasem tworzą własną wizję rzeczywistości, która nie jest zgodna z prawdą. Stąd częste konfabulacje, nerwowość, także agresja. Aby jednak umieć porozumiewać się z chorym, opiekun musi zdawać sobie sprawę z tego, że w tym zachowaniu nie ma złej woli ani perfidii. Dlatego nierzadko mówi się, że choroba przejmuje władzę nad człowiekiem. Jak rozmawiać z chorym na demencję? Rozpoczynając rozmowę warto pamiętać o utrzymaniu kontaktu wzrokowego i dotykowego z chorym – stając bezpośrednio przed nim, na jego poziomie. Ważne są także warunki, w których przebiega komunikacja. Im mniej bodźców, takich jak muzyka, telewizja czy inne osoby w pomieszczeniu, tym lepiej. Podopieczny jest dzięki temu w stanie skupić się na komunikacie, a nie na innych elementach. Istotne jest przede wszystkim, by nie traktować osoby chorej jak dziecka – zarówno na początkowych etapach choroby, jak i później, gdy kontakt wydaje się już całkowicie niemożliwy. Należy bowiem pamiętać, że nadal mamy do czynienia z osobą dorosłą, która może odczuwać zawstydzenie, frustracje bądź złość, gdy ktoś traktuje ją z wyższością. Dlatego na przykład zamiast używać sformułowań takich jak „pampersy dla dorosłych” mówmy „pieluchomajtki”. Komunikacja z chorym powinna być ograniczona do prostych słów i krótkich zdań. Jeśli opiekun chce, by podopieczny usiadł i zjadł, warto rozdzielić te dwa komunikaty, najpierw mówiąc „usiądź” natomiast dopiero po tym „zjedz proszę”. W ten sposób osoba z demencją otrzymuje proste polecenia, które łatwiej jej wykonać. To samo dotyczy pytań – najlepiej ograniczyć się do jednej, konkretnej odpowiedzi: tak bądź nie. Dlatego wskazane jest zadawanie pytań zamkniętych („Czy zjesz zupę?” zamiast „Co chcesz zjeść?”). Zadaniem opiekuna jest także zachowanie spokoju, przede wszystkim w skrajnych sytuacjach. Osoby z demencją nierzadko mogą bowiem zachowywać się agresywnie, krzyczeć i przeklinać podczas rozmowy, w takcie której czują się niekomfortowo. Chociaż może się to wydawać trudne, łagodny tembr głosu może być ważniejszy, niż wypowiadane słowa. Więcej na ten temat pisaliśmy w artykule Dlaczego osoby z demencją krzyczą? Jak radzić sobie z agresją? Rozmowa z chorym powinna być sposobem na utrzymanie więzi, zapewnienie mu poczucia bezpieczeństwa i zaufania do opiekuna. Dlatego jeśli podopieczny zaczyna opowiadać historie ze swojej młodości bądź nawiązywać kontakt w inny sposób, warto podtrzymać tę rozmowę, nie przerywać choremu i nie dokańczać za niego zdań. Nawet jeśli pewne informacje nie są zgodne z prawdą, wskazywanie tego nie ma sensu – osoba z demencją nie jest już w stanie przyswajać nowych informacji, nie zapamięta tego, a może poczuć się z tym faktem źle. Nierzadko chory nie jest w stanie komunikować własnych potrzeb. Dlatego opiekun powinien wychodzić z inicjatywą – zarówno w kwestiach związanych z emocjami, jak i fizycznością. Niektóre problemy muszą być zatem rozwiązywane przez opiekuna bez rozmowy, bez pytań. Odpowiednim przykładem może być dyskomfort związany mokrym wyrobem chłonnym, z którego chory korzysta. Podopieczny może nie dać po sobie poznać, że noszone przez niego pieluchomajtki powinny zostać zmienione. Dlatego osoba bliska powinna w sposób dyskretny sprawdzić stan wyrobu chłonnego – nie wywołując przy tym wstydu chorego. Intuicja oraz zdolność obserwowania są niezwykle ważnym elementem komunikacji z osobą z demencją. Demencja a śmierć Rozmowy o śmierci nie są łatwe, zwłaszcza dla opiekunów rodzinnych, którzy przez cały czas choroby starają się pogodzić z utratą bliskiej osoby – rodzica czy małżonka. Jednak osoby chore, na etapie, w którym zdają sobie sprawę ze swojego stanu, mogą w pewnym momencie odczuwać dużą potrzebę uporządkowania wszystkich swoich spraw. Jeśli zatem bliska osoba z demencją pragnie zacząć rozmawiać o odchodzeniu, należy uszanować jej zdanie, nie próbować odwodzić jej od tego, ani nie twierdzić, że na tego typu dyskusje przyjdzie jeszcze czas. Rozmowa jest jednym z elementów godzenia się ze swoim losem, co w przypadku demencji jest tak samo istotne jak przy innych śmiertelnych chorobach. Dlatego warto pamiętać o tym, że w takich sytuacjach tematy tabu nie istnieją. Zadaniem opiekuna jest zarówno wysłuchanie podopiecznego, jak i pomoc w poradzeniu sobie z kwestiami czysto emocjonalnymi, ale także formalnymi. Chory może przecież chcieć uporządkować kwestie prawne i finansowe. Świadomość, że wszystko jest gotowe na jego odejście może powodować poczucie bezpieczeństwa i komfortu, być pocieszające. Dlatego podejście do tego typu rozmów ze spokojem i gotowością do pomocy jest najlepszym działaniem. Rozmowa z osobą z demencją może wydawać się zadaniem trudnym, a na późniejszym etapie wręcz niemożliwym. Jednak odpowiednie podejście do podopiecznego, chęć wysłuchania go oraz cierpliwość są w stanie pomóc w codziennym komunikowaniu się z chorym. Demencja starcza (inaczej otępienie starcze) w przeszłości oznaczała zmiany dotyczące funkcjonowania poznawczego, które uznawano za naturalny element ludzkiego procesu starzenia się. Współcześnie tak naprawdę zaburzeń pamięci i innych przejawów otępienia starczego nie uznaje się już za naturalnie występujące zjawiska, a raczej traktuje się je jako objawy któregoś z wyróżnianych zaburzeń otępiennych. Po czym jednak poznać, że u danego człowieka wystąpiła właśnie demencja, jakie są jej przyczyny i jakie leczenie można wdrożyć po postawieniu takiego rozpoznania? Spis treściDemencja: przyczynyDemencja: czynniki ryzykaDemencja: objawyDemencja: rozpoznawanieDemencja: leczenieW jaki sposób poprosić rodzinę i osoby z otoczenia o opiekę nad chorym?Demencja: zapobieganie Demencja (otępienie starcze, ang. dementia lub senile dementia) jest jednostką, w której przebiegu dochodzi do pojawiania się u pacjentów deficytów w kilku obszarach funkcjonowania, którymi są pamięć, zdolność do skupienia uwagi i podejmowania decyzji oraz komunikowanie się z otoczeniem. Termin demencja starcza wziął się niejako z istniejących w przeszłości poglądów, iż z wiekiem naturalnie dochodzi do występowania coraz to bardziej nasilonych zaburzeń pamięci, trudności z wykonywaniem złożonych czynności czy ogólnie rozumianym samodzielnym funkcjonowaniem. Obecnie tak naprawdę poglądy są już całkowicie inne - otóż zwraca się uwagę na to, że objawy otępienne wcale nie są bezpośrednio powiązane z samą starością i kiedy przybierają one duże nasilenie, to bierze się to z wystąpienia u starszej osoby któregoś z zaburzeniem otępiennych. Demencja jest problemem dość częstym, co więcej sugeruje się, że jej rozpowszechnienie w populacji ludzkiej z biegiem czasu będzie narastało. Obecnie WHO podaje, że na świecie na otępienie starcze cierpi 50 milionów osób, organizacja szacuje jednak, że w 2030 roku liczba chorujących ma sięgnąć ponad 80 milionów, a w 2050 roku - nawet powyżej 150 milionów. Demencja: przyczyny Przyczyn otępienia starczego wyróżnia się dość dużo - najczęściej wśród jednostek, które mogą doprowadzać do demencji, wymieniane są: choroba Alzheimera (najczęstsza przyczyna otępienia) otępienie z ciałami Lewy’ego otępienie naczyniowe otępienie czołowo-skroniowe otępienie mieszane (w którym jednocześnie współistnieją ze sobą cechy otępienia typu alzheimerowskiego z cechami otępienia naczyniopochodnego) Wśród rzadziej spotykanych przyczyn otępień wymienić można z kolei chorobę Parkinsona, wodogłowie normotensyjne, chorobę Creutzfeldta-Jakoba oraz kiłę ośrodkowego układu nerwowego. Warto tutaj również nadmienić, iż demencja miewa także odwracalne przyczyny - tutaj jako przykłady można wymienić: niedobór witaminy B12 niedoczynność tarczycy boreliozę zaburzenia depresyjne guzy ośrodkowego układu nerwowego Demencja: czynniki ryzyka Podstawowym czynnikiem ryzyka otępienia starczego jest wiek - im bowiem człowiek jest starszy, tym większe jest ryzyko tego, że pojawią się u niego jakieś przejawy demencji. Wymienia się jednak również i inne czynniki, które sprzyjać mogą otępieniu starczemu - najczęściej wspomina się w tym przypadku o: paleniu papierosów spożywaniu nadmiernych ilości alkoholu nadciśnieniu tętniczym (szczególnie nieleczonym lub niedostatecznie leczonym) niezdrowej diecie zaburzeniach lipidowych unikaniu wysiłku fizycznego nadwadze i otyłości Demencja: objawy Otepienie starcze jest zwykle procesem postępującym, w którym stopniowo u pacjenta pojawiają się coraz to kolejne dolegliwości. Początkowo objawy demencji mogą nie zwracać większej uwagi otoczenia i mogą nimi być: zaburzenia pamięci świeżej (pacjent może np. kilkukrotnie zadawać to samo pytanie pomimo tego, że uzyskał już na nie odpowiedź) trudności z przyswajaniem nowych informacji poczucie obcości w miejscach doskonale pacjentowi znanych zapominanie słów postępująca utrata zainteresowań i popadanie w apatię Zdecydowanie wyraźniejsze stają się jednak objawy demencji w późniejszym czasie, którymi mogą być: poczucie zagubienia nawet we własnym domu zapominanie prawie wszystkich nowych informacji, ale i nawet trudności z przypominaniem sobie imion bliskich osób narastające trudności z komunikowaniem się z innymi ludźmi zmiany zachowania, polegające na coraz to częstszym pojawianiu się drażliwości czy nawet i agresji W późnych stadiach otępienia starczego osoby dotknięte tym problemem tak naprawdę stają się niezdolne do samodzielnej egzystencji - dochodzi u nich bowiem do: trudności z przypominaniem sobie czegokolwiek (dotyczyć to może nawet rozpoznawania członków najbliższej rodziny) znacznej dezorientacji (pacjent może nie wiedzieć, gdzie się znajduje ani jaka jest obecnie data) trudności z podejmowaniem różnych czynności ruchowych (takich jak np. jedzenie sztućcami, ale i chodzenie) nasilających się zaburzeń zachowania Podkreślić trzeba tutaj od razu, że nie ma jednego, konkretnego wzorca objawów demencji - zależnie od jej przyczyny u pacjentów mogą dominować różne dolegliwości. Przykładowo u chorych na chorobę Alzheimera najwyraźniejsze są zaburzenia pamięci, z kolei w przypadku otępienia czołowo-skroniowego jego podstawowymi objawami są zmiany zachowania oraz trudności z komunikowaniem się z otoczeniem. Demencja: rozpoznawanie Narzędziami, które są wykorzystywane jako testy przesiewowe w diagnostyce otępień, są test MMSE (ang. Mini-Mental State Examination) oraz test rysowania zegara. Pierwszy z wymienionych składa się przede wszystkim z serii pytań. Po jego przeprowadzeniu sumuje się uzyskane przez pacjenta punkty - wtedy, gdy wynik MMSE jest poniżej 24, świadczyć to może o istnieniu u badanego zaburzeń otępiennych i sugeruje to konieczność przeprowadzenia u niego dokładniejszej diagnostyki. Test rysowania zegara polega zaś na tym, że pacjent proszony jest o narysowanie na kartce tarczy zegarowej, umieszczenie na niej cyfr odpowiadających kolejnym godzinom, a na końcu o zaznaczenie na zegarze godziny, o którą poprosi badający. Istotnych jest w tym przypadku wiele czynników, bo zarówno kształt tarczy, jak i rozmieszczenie na niej cyfr oraz to, w jaki sposób badany zaznaczy godzinę. W sytuacji, gdy testy przesiewowe i ich wyniki sugerują, że pacjent może mieć demencję, zlecane są zwykle u niego dodatkowe badania. Przede wszystkim powinny w tym przypadku zostać wykonane analizy, które pozwolą potwierdzić lub wykluczyć istnienie u chorego jakichś patologii, które stanowią odwracalne przyczyny otępień. W tym celu zlecane mogą być badania laboratoryjne (np. oznaczenie poziomów we krwi hormonów tarczycowych czy witaminy B12). Istotne w diagnostyce demencji są również i badania obrazowe głowy, takie jak tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny - pozwalają one nie tylko wykryć inne jeszcze odwracalne przyczyny otępień (takie jak guzy mózgu), ale i umożliwiają one stwierdzenie odchyleń charakterystycznych dla innych przyczyn tychże patologii (jako przykład można tutaj podać otępienie czołowo-skroniowe, w którym zauważalne mogą być w badaniach obrazowych zaniki w obrębie płatów czołowych i skroniowych mózgowia). Typowo pacjent z podejrzeniem demencji trafia do neurologa, prawda jest jednak taka, że czasami powinien on zostać skonsultowany również i przez innych specjalistów. Taka potrzeba bierze się stąd, że w końcu nie tylko jednostki neurologiczne, ale i znajdujące się w kręgu zainteresowania innych specjalności mogą skutkować otępieniem starczym. Jako przykład można podać psychiatryczny problem, którym jest depresja i w której przebiegu również mogą występować objawy demencji. Demencja: leczenie Dokładnie przeprowadzona diagnostyka w przypadku podejrzenia demencji jest istotna przede wszystkim z tego powodu, że leczenie otępienia starczego może przebiegać bardzo różnie w zależności od tego, co dokładnie odpowiada za jego wystąpienie. Czasami okazuje się, że wyrównanie istniejących u pacjenta nieprawidłowości skutkuje ustąpieniem zaburzeń otępiennych - tak bywa u pacjentów z niedoczynnością tarczycy czy niedoborem witaminy B12, u których suplementacja i wyrównanie niedoborów brakujących im substancji prowadzić może do przeminięcia objawów demencji. Czasami wykorzystywane jest leczenie zabiegowe - tak bywa u osób z zespołem Hakima, u których zastosowanie zastawki komoro-otrzewnowej, odprowadzającej nadmiar płynu mózgowo-rdzeniowego z wnętrza czaszki, prowadzić może do - częściowego chociażby - ustąpienia objawów tej choroby. W przypadku najczęściej występujących postaci demencji - np. w chorobie Alzheimera - wykorzystywane jest natomiast leczenie farmakologiczne. We wspomnianej powyżej chorobie pacjentom zalecane jest stosowanie leków z grupy inhibitorów acetylocholinoesterazy, co może poprawiać ich stan dzięki zwiększeniu ilości w ośrodkowym układzie nerwowym jednego z neuroprzekaźników - acetylocholiny. Należy tutaj jednak podkreślić, że tego rodzaju leczenie nie cofa zaistniałych już zmian i zaburzeń, a jedynie spowalnia tempo postępu choroby. Z tego powodu aż tak istotne jest, aby pacjent, u którego podejrzewana jest demencja starcza, jak najszybciej trafiał do lekarza. Im wcześniej zostanie rozpoczęte leczenie, tym większe szanse na to, że pacjent przez jak najdłuższy czas będzie w stanie samodzielnie funkcjonować. W jaki sposób poprosić rodzinę i osoby z otoczenia o opiekę nad chorym? Demencja: zapobieganie Całkowicie zapobiec otępieniu zwyczajnie się nie da - nie jesteśmy w stanie chociażby nic zrobić z podstawowym czynnikiem ryzyka jego wystąpienia, którym jest zaawansowany wiek. Podkreśla się jednak to, że prowadzenie ogólnie rozumianego zdrowego trybu życia może minimalizować nasze szanse na to, że rozwinie się u nas demencja starcza. Ważne jest w tym wypadku unikanie używek, takich jak papierosy czy duże ilości alkoholu. Zmniejszyć ryzyko wystąpienia otępienia starczego może również odpowiednia, zbilansowana dieta, zapewniająca nam wszystkie niezbędne substancje odżywcze oraz regularne podejmowanie aktywności fizycznej. Warto utrzymywać prawidłową, optymalną masę ciała. Nierzadko wspomina się również i o tym, że regularny "wysiłek intelektualny" - np. czytanie książek czy rozwiązywanie krzyżówek - także mogą w pewien sposób niwelować ryzyko otępienia starczego. Czytaj też: Zaburzenia pamięci (w młodym wieku, u starszych, po wypadku) - przyczyny, objawy, leczenie. Zaburzenia pamięci krótko- i długotrwałej Amnezja, czyli ciężkie zaburzenie pamięci. Przyczyny, leczenie i rodzaje amnezji Otępienie: przyczyny, objawy, leczenie otępienia Absolwent kierunku lekarskiego na Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu. Wielbiciel polskiego morza (najchętniej przechadzający się jego brzegiem ze słuchawkami w uszach), kotów oraz książek. W pracy z pacjentami skupiający się na tym, aby przede wszystkim zawsze ich wysłuchać i poświęcić im tyle czasu, ile potrzebują. Schorzenia demencyjne, w tym choroba Alzheimera, stanowią nie lada wyzwanie dla rodzin pacjentów. Przedstawiamy odpowiedzi na pięć pytań najczęściej zadawanych przez opiekunów chorych. Schorzenia demencyjne, w tym choroba Alzheimera, stanowią nie lada wyzwanie dla rodzin pacjentów. Przedstawiamy odpowiedzi na pięć pytań najczęściej zadawanych przez opiekunów chorych. 1. Co zrobić, jeśli osoba z demencją nie chce jeść? Część osób chorych na demencję albo odmawia przyjmowania pożywienia, albo zapomina lub ma inne kłopoty z przeżuwaniem. – Dzieje się tak dlatego, że na pewnym etapie choroby część mózgu odpowiedzialna za naturalne przeżuwanie przestaje funkcjonować. W takiej sytuacji najlepszym sposobem jest ostrożne i troskliwe karmienie osoby starszej przez opiekuna. Warto postarać się o pomoc profesjonalnego dietetyka. Określi rodzaj i ilość pokarmów, które będą najlepsze dla seniora – mówi prof. Michael Davidson, doświadczony ekspert w zakresie badań nad chorobą Alzheimera oraz opracowywania leków na demencję, współzałożyciel kompleksowego centrum dla seniorów Angel Care we Wrocławiu. Niezależnie od opisanego problemu większość osób cierpiących na choroby demencyjne ma tendencję do utraty wagi. Nie ma przy tym znaczenia, jak dużo jedzą. – Przyczyny tego zjawiska są jak dotąd nieznane. To część procesu chorobowego. Dlatego istotne jest systematyczne sprawdzanie ich wagi i, w razie potrzeby, dostarczanie wysokokalorycznego pożywienia lub suplementów diety – dodaje dr Małgorzata Pędzik, geriatra z wrocławskiego centrum. 2. Co zrobić, jeśli osoba z demencją nie pozwala się umyć? Codzienna higiena to podstawa, jednak osoby z demencją bardzo często odmawiają mycia się. Dzieje się tak dlatego, że nie rozumieją, dlaczego mają zdjąć swoje ubranie i iść na przykład pod prysznic. Dodatkowo sam proces rozbierania postrzegają często jako atak fizyczny i bronią się przed nim. – Na szczęście ten stan nie trwa długo, ale pod warunkiem, że osoba starsza traktowana jest delikatnie i empatycznie. Wtedy zmienia swoje nastawienie do mycia i opiekuna w ciągu kilku minut. Pamiętajmy przy tym, że argumentacja i tłumaczenie, jak ważna jest higiena, nie pomoże. Proste komunikaty koncentrujące się na przyjemnościach, na przykład czekających już po kąpieli, cierpliwość i zrozumienie dla seniora to najlepsze rozwiązanie w takiej sytuacji – podkreśla prof. Davidson. Warto też pamiętać o tym, że mycie często kojarzy się osobie starszej z nieprzyjemnym odczuciem zimna. Dzieje się tak dlatego, że w starszym wieku chłód odczuwa się bardziej. Dlatego przed kąpielą temperatura w łazience powinna być odrobinę wyższa niż zwykle, tak żeby senior czuł się komfortowo. Istotny jest jeszcze jeden fakt: strumień wody z prysznica znajdującego się nad głową osoby z demencją może wywoływać u niej strach i stres. Lepiej zorganizować mycie tak, by senior cały czas widział, skąd płynie woda. Dobrze jest również wycierać podopiecznego jak najszybciej, jeszcze zanim wyjdzie spod prysznica. Aby obniżyć poziom stresu osoby starszej, warto też wprowadzić regularną porę mycia, każdego dnia (nawet jeśli wydaje się to niepotrzebne). W ten sposób kąpiel stanie się dla seniora formą rutyny, normalną częścią dnia. – Tworzymy w ten sposób nawyk i unikamy frustrujących dla obu stron dyskusji na temat pory i sensu mycia. Poza tym przewidywalny przebieg dnia zawsze pomaga obniżyć stres osoby cierpiącej na demencję – dodaje dr Pędzik. 3. Co zrobić, kiedy osoba z demencją nie chce spać? Często zdarza się, że zamiast spać 6-8 godzin w ciągu doby, osoba z demencją śpi przez zaledwie 1-3 godziny, następnie przez kilka godzin jest aktywna i znowu śpi przez stosunkowo krótki czas. – Przyczyną tego rodzaju problemów ze snem jest degeneracja tej części mózgu, która reguluje rytm dobowy. Środki nasenne są skuteczne tylko w małym stopniu, czasem powodują reakcje paradoksalne – z intensywnymi zaburzeniami zachowania, często o charakterze gwałtownym, mogą także spowodować delirium i często dodatkowo pogarszają funkcjonowanie pamięci. Pomóc może utrzymywanie aktywności seniora w dzień, jak najdłużej się da – wyjaśnia dr Patryk Piotrowski, psychiatra z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Dobrym rozwiązaniem jest wprowadzenie aktywności jak najbardziej angażujących, jak wyjścia na terapię zajęciową lub wycieczki. Podczas pobytu w domu trzeba zniechęcać seniora do popołudniowych drzemek, a zachęcać do regularnych ćwiczeń (lecz nie później niż na cztery godziny przed snem). Osoba starsza powinna unikać też nikotyny i alkoholu, a słodycze i kofeinę trzeba ograniczyć do godzin porannych. W spokojnym zasypianiu wieczorem pomożemy seniorowi eliminując z jego otoczenia, w miarę możliwości, elementy pobudzające, jak telewizor czy głośna muzyka. W przypadku problemów ze snem również wskazane jest wprowadzenie regularnego porządku dnia. – Jeśli tego rodzaju rozwiązania nie pomagają, to warto rozważyć przeprowadzkę do domu opieki. Notoryczne kłopoty ze snem są trudne dla seniora, ale przede wszystkim dla jego opiekunów, którzy sami również nie mogą spać przez 6-8 godzin i odpowiednio się zregenerować. Na dłuższą metę jest to dla nich bardzo obciążające – dodaje prof. Davidson. 4. Co zrobić, jeśli osoba z demencją przestaje kontrolować fizjologię? Osoby z demencją tracą kontrolę nad swoimi potrzebami fizjologicznymi na relatywnie wczesnym etapie choroby, już 1-2 lata od pojawienia się jej pierwszych symptomów. – Nie dzieje się to z dnia na dzień, to proces stopniowy. Jednak bardzo ważne jest to, żeby ten problem właściwie zdiagnozować. To sprawy intymne, osoby starsze niechętnie dzielą się tego rodzaju kłopotami nawet z bliskimi. Czują się niepewnie w miejscach publicznych, więc unikają wychodzenia z domu. To dodatkowo potęguje samotność i poczucie wykluczenia – mówi dr Pędzik. Ważne jest również to, żeby jak najdłużej utrwalać określony nawyk. Jednym z rozwiązań jest przypominanie seniorowi o korzystaniu z toalety nawet wtedy, gdy jego potrzeba nie jest oczywista. Jednak w określonym momencie konieczne staje się używanie pieluch dla dorosłych. Dobrze jest pomyśleć o tym wcześniej, ponieważ brak pełnej kontroli nad swoimi potrzebami fizjologicznymi jest bardzo upokarzający, zwłaszcza w miejscach publicznych. Istnieją pieluchy dyskretne i niewidoczne, dzięki czemu osoba starsza nie czuje dyskomfortu. 5. Co zrobić, kiedy osoba z demencją przestaje mówić? Dla osób z demencją typowe są problemy z komunikacją, w tym zapominanie słów, tracenie wątku, mówienie nieskładne czy powtarzanie tych samych historii. To również jest proces stopniowy, a jego przebieg jest bardzo indywidualny. Jednak na pewnym etapie kłopoty z porozumieniem się powodują, że senior jest coraz bardziej sfrustrowany, a opiekun staje się poirytowany i ma poczucie bezradności. – Pamiętajmy jednak, że nawet jeśli osoba z demencją ma problemy z mówieniem, to nadal jest zdolna do doświadczania uczuć i emocji. Dlatego w takich sytuacjach często ważniejsze jest to, jak mówimy, niż to, co mówimy – wyjaśnia dr Piotrowski. Trzeba unikać poprawiania i krytykowania seniora, jak również wchodzenia z nią w dyskusje. Opiekun powinien wykazywać się cierpliwością i starać się zrozumieć życzenia osoby starszej z jej gestów i ruchów. Nawet jeśli senior przestaje mówić, nadal można komunikować się z nim poprzez dotyk i wzrok. – Na każdym etapie choroby ważne jest również zapewnianie seniorowi różnego rodzaju aktywności, zarówno fizycznych, jak i intelektualnych oraz społecznych, dostosowanych do jego preferencji. Dostarczamy w ten sposób bodźców, które pomagają zachować funkcje poznawcze jak najdłużej na możliwie wysokim poziomie – podsumowuje prof. Davidson. Źródło: materiały prasowe

demencja starcza a śmierć